W latach 1918–1939, po okresie zaborów, Polska znów cieszyła się niepodległością. Odrodzenie się po I wojnie światowej w dużej mierze otworzyło nowy rozdział jej dziejów, integralnie związany z hasłami nowoczesności. Młode państwo, aspirujące do znalezienia się wśród najbardziej rozwiniętych krajów Europy, dążyło do ukształtowania się na nowo, łącząc uniwersalne tendencje modernistyczne z lokalną specyfiką i odrębnością.
Nie tylko malarstwo polskie, ale modernizm w różnych formach – co ukazuje książka „Nowy początek” – odzwierciedlał ducha epoki, w której kładziono nacisk na innowacje, funkcjonalność i minimalistyczną formę, a także odejście od tradycyjnych wzorców, nie tylko architektonicznych.
Modernizm – nowy początek Polski niepodległej
Katalog „Nowy początek. Modernizm w II RP” prezentuje pierwszą falę tego nurtu w Polsce w okresie międzywojennym. W ośmiu esejach omówiono podstawy i przejawy nowych trendów m.in. w architekturze, sztuce religijnej, fotografii, stylu życia czy malarstwie polskim - modernizm był widoczny na wielu płaszczyznach. Ilustrujący omawiane zagadnienia obszerny album jest podzielony tematycznie na cztery części – przedstawia artystyczne wizje krytyki ówczesnej rzeczywistości; poszukiwania dróg odnowienia sztuki, m.in. przez odwołania do sztuki ludowej, twórczości dzieci czy wierzeń i praktyk ezoterycznych; sposoby realizacji haseł modernizacyjnych w różnych dziedzinach sztuki i życia oraz istotne cele polskiego modernizmu, wynikające z odzyskanej niepodległości i zastanej sytuacji społecznej i gospodarczej.
Różnorodne interpretacje polskiej nowoczesności
Niniejsza publikacja o modernizmie towarzyszy wystawie „Nowy początek. Modernizm w II RP” – drugiej w serii „4 x nowoczesność”, przedstawiającej różnorodne interpretacje „nowoczesności” w czterech okresach historii Polski w XX i XXI wieku.
Ekspozycja ukazuje zróżnicowanie, dynamikę i oryginalny charakter malarstwa polskiego, modernizmu, jako reakcji na skomplikowane procesy modernizacyjne tamtych czasów. Odbiorcy mogą obserwować, jak artyści zaangażowali się w proces kształtowania nowoczesnego społeczeństwa, wykorzystując swoją twórczość do budowy lepszej przyszłości. To nie tylko prezentacja ich osiągnięć, ale także historii i dziedzictwa kulturowego RP w okresie międzywojennym.
