Katalog najstarszych ikon w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie to wyjątkowa, trzytomowa publikacja podsumowująca wyniki kilkuletnich badań w ramach grantu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki MNiSW, połączona z reprodukcjami przygotowanymi na najwyższym poziomie poligraficznym.
Opracowanie obejmuje analizę najpiękniejszych i najcenniejszych dzieł malarstwa ikonowego XIV–XVI wieku pochodzących przede wszystkim z terenów dzisiejszego pogranicza polsko-ukraińskiego, a także z Bałkanów oraz Rusi Moskiewskiej i Nowogrodzkiej. Analizy historyczno-artystyczne z zakresu historii sztuki zostały zweryfikowane m.in. przez badania filologiczne, geologiczne, chemiczne, fizyczne, dendrologiczne, dendrochronologiczne i przeprowadzone metodą radiowęglową.
Tom pierwszy wypełnia analiza zawartych w ikonach inskrypcji i treści znaczeniowych, tom drugi zawiera kilkadziesiąt raportów technologicznych przygotowanych przez specjalistów z Muzeum Narodowego w Krakowie i uczelni krakowskich, na trzeci zaś składają się fotografie wykonane w różnych światłach analitycznych, zbliżenia i unikatowe zdjęcia z użyciem najnowocześniejszych aparatów pomiarowych.
Całość stanowi wyjątkowo obszerną monografię przybliżającą historię formowania kolekcji sztuki cerkiewnej w zbiorach MNK, jej udostępniania i opracowywania, omawiającą charakter poszczególnych ikon, ich proweniencję, kontekst historyczny, analogie, a przede wszystkim tematykę, opisaną w odniesieniu do tradycji obrazowej i piśmienniczej chrześcijańskiego Wschodu.
Autorem pierwszego tomu publikacji jest Mirosław Piotr Kruk, pozostałe dwa tomy zostały opracowane pod jego redakcją.
Mirosław Piotr Kruk uzyskał za tę publikację Nagrodę Komitetu Nauk o Sztuce Polskiej Akademii Nauk za wybitne osiągnięcia naukowe w zakresie historii sztuki.
